Wydarzenie odbyło się z udziałem Stanisława Kozika, syna powstańca wraz z rodziną, lokalnych władz reprezentowanych przez Dariusza Skrobola, burmistrza Pszczyny, Damiana Cieszewskiego, wicestarostę pszczyńskiego, Barbarę Psik, sołtys Piasku i radną Rady Miejskiej w Pszczynie, Andrzeja Mańkę, radnego Rady Miejskiej w Pszczynie, Szymona Sektę, Sekretarza Powiatu Pszczyńskiego oraz przedstawicieli Instytutu Pamięci Narodowej. Posługę duszpasterską sprawował ks. Grzegorz Stephan, proboszcz Parafii Pod Wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa.

W uroczystości wzięła również udział młodzież i nauczyciele z Zespołu Szkolno-przedszkolnego w Piasku oraz Antonina Stroka, wychowanka Powiatowego Ogniska Pracy Pozaszkolnej w Pszczynie wraz z nauczycielką Joanną Gajdą.

Uroczystość prowadził Szymon Sekta, który na wstępie przywitał uczestników a Jan Kwaśniewicz, naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Katowicach przybliżył genezę akcji "Powstańcy to wiara, nadzieja i cud! Ocalmy groby powstańców śląskich od zapomnienia", symbolikę znaku pamięci "Tobie Polsko".

- IPN od 2019 roku w sposób szczególny chce zwrócić uwagę na groby powstańców śląskich. To dla nas bardzo ważna przestrzeń pamięci. Przestrzeń, która jest bliska nie tylko rodzinie, ale też wszystkim osobom, które wiedzą, dlaczego my tutaj na Górnym Śląsku możemy mówić po polsku - mówił Jan Kwaśniewicz.

Następnie głos zabrał Stanisław Kozik, syn uhonorowanego Powstańca, który przybliżył zebranym sylwetkę swojego ojca. - Jestem piątym synem Franciszka, jeszcze żyjącym razem z siostrą bliźniaczką. O naszym ojcu krąży taka legenda, że jak stał na przystanku kolejowym w Pszczynie to słyszał, że pociąg relacji Bielsko-Biała przez Pszczynę do Stalinogrodu odjedzie z toru przy peronie 1. Na skutek protestu poszedł pieszo do Piasku, nie wsiadł do tego pociągu - mówił Stanisław Kozik.

Dariusz Skrobol, burmistrz Pszczyny oznaczył grób Franciszka Kozika znakiem pamięci "Tobie Polsko" a ks. Grzegorz Stephan dokonał poświęcenia grobu. Następnie uczniowie Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Piasku zaprezentowali krótki, patriotyczny program artystyczny. Po zakończonym występie głos zabrał Dariusz Skrobol, który podziękował zebranym.

- To wielki zaszczyt dla nas, że po raz kolejny odznaczamy zasłużonych pszczyniaków, którzy walczyli o to, abyśmy mogli dziś spotykać się w wolnej i niepodległej Polsce. To wyjątkowy moment, kiedy tak ważny symbol możemy umieścić na grobie powstańca - powiedział burmistrz Dariusz Skrobol.

Uroczystość zwieńczyło wykonanie pieśni powstańczej "Rozkwitały pąki białych róż" Antoniny Stroki, wokalistki Powiatowego Ogniska Pracy Pozaszkolnej w Pszczynie. Na zakończenie przy grobie złożono kwiaty i zapalono znicze.

---

Franciszek Kozik urodził się grudnia 1897 r. w Kobielicach. W latach 1916-1917 odbywał służbę w wojsku niemieckim. W 1921 roku brał udział w III powstaniu śląskim, walczył m.in. pod Kędzierzynem i Górą św. Anny. Był wówczas zaszeregowany w II kompanii batalionu dowodzonego przez Szenderę (pułk pszczyński). Od 1923 roku pracował w kopalni "Wujek". W latach międzywojennych należał do Związku Powstańców Śląskich. W czasie okupacji niemieckiej kontynuował prace w kopalni. Po wyzwoleniu w 1945 r. wrócił do działalności społecznej w ramach Związku Weteranów Powstań Śląskich oraz Związku Bojowników o Wolność i Demokrację. Został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi (1956 r.), Śląskim Krzyżem Powstańczym (1959 r.) oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1967 r.). Zmarł 27 czerwca 1974 roku.

Przypomnijmy, że w październiku 2021 i 2022 roku na cmentarzu Wszystkich Świętych w Pszczynie znakiem "Tobie Polsko" oznaczono groby sześciu powstańców: Aleksego Fizi, Stanisława Krzyżowskiego, Juliusza Cichonia, Huberta Piechy, Jana Poloczka oraz Ludwika Kędziora.